Güney Afrika’nın UNESCO Dünya Mirası Listesi

Güney Afrika’nın 4’ü kültürel, 3’ü doğal, 1’i her ikisinin karışımı olan 8 UNESCO bölgesi…

Güney Afrika, olağanüstü doğal güzellikleri ve pek çok farklı kültür çeşitliliği barındırmasıyla bilinmektedir.

Bu bakımdan bu ülkenin Birleşmiş Milletler tarafından önemli değer olarak atfedilen en az 8 Unesco Dünya Mirası Alanı’na ev sahipliği yapması şaşırtıcı değil.

1- Güney Afrika’nın Hominid Fosili Yerleri 

Daha çok İnsanlık Beşiği olarak anılan Güney Afrika Hominid (İnsansı) Fosil Yerleşim Yerleri 1999’da Unesco Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır. Bu yerler birçok antik fosilin bulunduğu önemli bir paleo-antropolojik bölge olan Sterkfontein Mağaraları’nı içermektedir.

Aralarında en eskilerinin yaklaşık dört milyon yıllık olduğu düşünülen ilk hominid atalarımızın iskeletleri de yer almaktadır. Unesco sitesinde ayrıca, 1924’te keşfedilen 2,8 milyon yıllık bir Australopithecus africanus çocuğun kafatasının yer aldığı Taung Kafatası Fosil Yerleşim Yeri de yer alıyor.

Günümüzde ise Maropeng Ziyaretçi Merkezi, ilgi çekici interaktif sergiler aracılığıyla bu yerleşim yerlerinin önemine dair fikir vermektedir. Bu merkez, Gauteng bölgesinde Johannesburg’un kuzeybatısında bir saatlik bir sürüş mesafesindedir.

2- Mapungubwe Krallığı

2003 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne alınan Mapungubwe, Güney Afrika’nın Limpopo eyaletindeki Mapungubwe Ulusal Parkı alanını kapsamaktadır.

MS 1200-1290 yılları arasında, Uzakdoğu ticareti yoluyla Afrika’nın en büyük ve varlıklı krallıklarından biri haline gelen yerleşim yeri kuruldu. 14. Yüzyılda krallık terk edilinceye kadar bölgenin yıldızı parladı. Bugün ise bir sarayı ve iki eski başkenti de içeren geniş bir alana yayılmış kalıntılar sayesinde, bölgenin en parlak döneminin nasıl olduğunu gözlemleyebilmek hala mümkün.

Parkın ana kapısı yakınındaki Ziyaretçi Merkezi’nde yer alan, buradaki kazılardan çıkarılan eserlerin sergileyen (altın folyo ve ahşaptan yapılmış bir gergedan dahil) bir müze bulunmaktadır.

3- Richtersveld Dünya Mirası Alanı

Güney Afrika ve Namibya sınırları yakınındaki Kuzey Cape eyaletinde yer alan Richtersveld kültürel ve botanik alanı, 2007’de Unesco Dünya Mirası statüsüne alınmıştır.

Dağlık çöl bölgesi iken yerli Nama halkı tarafından kullanılan ve yarı göçebe yaşam tarzını sürdürdükleri bu yerleşim yeri Richtersveld Topluluğu Koruma Örgütü ile değerlendirildi. Nama halkı her yıl sürülerini toplayarak dağlardan nehre göç ederler ve mevsimlik otlak alanlara iyileşme olanağı sağlamaktadırlar.

Nama halkının araziyi bu kadar sürdürülebilir bir şekilde kullanması, dünyanın hiçbir yerinde bulunmayan yaklaşık 600 tür dahil, bölgenin nadir bulunan flora ve faunasının da korunmasını sağlamıştır. Günümüzde, yok olan antik bir kültür ve bozulmamış doğal güzellikler için bu koruma büyük bir şanstır.

4- Robben Adası

Cape Town sahilinde bulunan Robben Adası, 17. yüzyılda bir hapishane olarak kullanılırdı. O zamandan sonra bir balina avlama istasyonu, cüzzamlı bir topluluk ve İkinci Dünya Savaşı askeri üssü olmuştur.

Bunların arasında en iyisi, 20. yüzyıl ırkçılık yıllarında politik tutsaklar için bir cezaevi rolünü üstlenmesidir. ANC aktivisti Walter Sisulu, PAC lideri Robert Sobukwe gibi birçok ünlü özgürlük savaşçısı burada tutsak alınmıştır. Ve Nelson Mandela 18 yılını burada geçirmiştir.

Irkçılığın sonlanmasından sonra, Robben Adası’ndaki hapishane ebediyen kapatıldı ve şimdi daha aydınlık ve ırksal olarak daha eşitlikçi Güney Afrika’nın bir temsili olarak karşımıza çıkıyor. Mandela’nın başkan seçilmesinden 5 yıl sonra, 1999 yılında Unesco Dünya Mirası ilan edilen ada, bugün Robben Adası turlarının düzenlendiği popüler turistik bir mekandır.

5- Cape Flora Bölgesi Koruma Alanları

2004’te Unesco bölgesi olarak tescillenen Cape Flora Bölgesi Koruma Alanları, Güney Afrika’nın Batı Cape ve Doğu Cape illerinde birçok farklı yerden oluşmaktadır.

Milli parklardan devlet ormanlarına kadar uzanan bu alanlar global biyoçeşitlilik noktası olarak ortaya çıkıyor. Çoğunlukla dünyanın herhangi bir yerinde bulunan en yüksek konsantrasyona sahip bitkilerin yer aldığı Cape Flora Bölgesi, % 70’i bu bölgeye özgü olan 9000’den fazla türü barındırmaktadır.

Bölge özellikle Güney Afrika’ya özgü hoş kokulu “fynbos” bitki örtüsü ile ünlüdür. Bu koruma alanlarını (Table Mountain Ulusal Parkı ve De Hoop Tabiat Rezervi dahil) keşfetmenin en kolay yolu, bir araba kiralamaktır. Erken ilkbahar dönemi (Eylül – Ekim) ziyaret edilebilir.

6- Simangaliso Sulak Alan Parkı

Güney Afrika’nın en eski Unesco Dünya Mirası Alanı olan iSimangaliso Sulak Alan Parkı 1999 yılında kurulmuştur. Park, Zululand’tan KwaZulu-Natal’a kadar ülkenin kuzeydoğu sahilinde uzanan 332.000 hektarlık kara ve denizden oluşan alanı içermektedir.

Sodwana Körfezi, uMhuze Game Reserve ve durgun Saint Lucia Gölü dahil olmak üzere, büyük iSimangaliso’nun sınırları içinde 10 “mücevher” ya da bölge yer almakta. Gerek bitki örtüsü, gerekse hayvanat bahçeleri çeşitliliğinden ve güzel manzaralarından dolayı park , dünya mirası alanı olarak kabul edilmiştir.

Park sınırları içine, yemyeşil sulak alanlar, incir ormanları, kaplumbağa yuvalama plajları ve nehirler de dahil olmak üzere doğal yaşam alanları bulunmaktadır. Kayak safarilerinden tüplü dalışa, kuş gözlemciliğine kadar doğa düşkünü herkes için bir şeyler mevcut.

7- Vredefort Kubbesi (Vredefort Krateri)

2005 yılında Unesco bölgesine alınan Vredefort Kubbesi, Johannesburg’un yaklaşık 120 kilometre güneybatısında yer almaktadır. Kafa karıştırıcı ismine rağmen, kubbe aslında bir kraterdir ve 2023 milyon yıl önce bir göktaşı etkisinden kaynaklanmaktadır.

Dünyanın en eski ve en büyük meteor kraterlerinden biri olduğu düşünülmektedir ve gezegen tarihindeki en büyük tek enerjili serbest salınımın kanıtıdır. Büyük evrimsel değişikliklere neden olan ve dünyayı bugün bildiğimiz şekliyle şekillendiren bir olaydır.

Vredefort Kubbesi, bozulmamış jeolojik profile sahip olduğu bilinen tek meteor krateri olduğu için özellikle önemlidir. Günümüzde bu krater önemli doğal güzelliklere, hayvan ve bitki örtüsüne sahiptir. Ziyarete gelenler burada yürüyüş, sıcak hava balonu, nehir raftingi ve abseiling gibi bir dizi etkinliğe katılabilir.

8- Maloti-Drakensberg Parkı

Maloti-Drakensberg Parkı, 2000 yılında Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır. Güney Afrika ve Lesotho’daki ulusal parkların bölümlerini içermektedir – sırasıyla uKhahlamba Drakensberg Milli Parkı ve Sehlathebe Milli Parkı’nın ikisi de olağanüstü doğal güzellikleri ile hafızalara kazınıyor.

Bu park, nefes kesen dağ manzaraları, yöreye özgü ve/veya nadir bulunan bitki ve hayvan türlerinin yaşam alanıdır ve özellikle kuş gözlemcileri tarafından nesli tükenmekte olan Cape ve sakallı akbabaları görmek için tercih edilir.

Ayrıca mağara ve çıkıntılarında Afrika’daki Sahra Çölü’nün güney kısmındaki en eski kaya resimleri koleksiyonuna ev sahipliği yapması nedeniyle de bu parkın önemli kültürel değeri vardır.